آشکارسازی مسیرهای طوفان گرد و غبار با استفاده از مدل‌های عددی و تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی: استان اصفهان)

یکی از مهمترین چالش‌های زیست محیطی سال‌های اخیر در منطقه خاور‌میانه و ایران، رخداد گرد و غبار می‌باشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روش‌هایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه کمتری برخودار باشند، از اهمیت فراوانی برخودار است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از بارزسازی و تحلیل عددی نسبت به تعیین منابع ریزگردها و چگونگی حرکت آنها بر فراز ایران و استان اصفهان در می 2013 بپردازد. در این پژوهش از مدل‌های HYSPLIT، NAAPS،COAMPS  و تصاویر MODIS استفاده شده است. بارزسازی گرد و غبار بر اساس خصوصیات مربوط به دمای درخشندگی در محدوده مادون قرمز حرارتی سنجنده مادیس ارائه و آستانه‌های دمایی به‌منظور تفکیک این رخداد از اراضی بیابان و ابرها تعیین گردید. به‌منظور ردیابی مسیر حرکت ذرات گرد و غبار از مدل HYSPLIT استفاده شد. براساس نتایج بدست‌آمده از پردازش تصاویر و خروجی مدل شمال عربستان و مسیر جنوب‌غربی- شمال‌شرقی به‌ترتیب منشأ و مسیر اصلی ورود گرد و غبار برای اصفهان محسوب می‌شوند. نتایج مدل HYSPLIT با نتایج مدل COAMPS و NAAPS از لحاظ عمق اپتیکی گرد و غبار و غلظت گرد و غبار سطحی و نحوه حرکت توده غلظت مقایسه و تأیید شده است. بارزسازی تصاویر ماهواره‌ای MODIS نیز ایجاد توده گرد و غبار و حرکت آن را به سمت مرکز ایران و استان اصفهان تصدیق می‌کند.